Festiwal

Misterium sceniczne „Parsifal”

3Wybrane sceny dramatu muzycznego „Parsifal” Richarda Wagnera, piewcy sztuki totalnej i twórcy „niekończących się melodii” – przed nami kolejny wieczór z muzyką operową na 20. Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Dzieło to przedstawi Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod batutą swego szefa Alexandra Liebreicha wraz z międzynarodową grupą solistów.
„Parsifal” jest ostatnim dramatem muzycznym Ryszarda Wagnera i jedynym dziełem pisanym specjalnie dla własnego teatru (Festspielhaus) w Bayreuth. Temat dzieła ma swe źródło w ideach, które dojrzewały w myślach kompozytora od 1845 roku, kiedy to poznał epos dworski Wolframa z Eschenbach, opiewający życie i czyny Parsifala.
„Parsifal” dookreślony jako „uroczyste misterium sceniczne” (Bühnenweihfestspiel) rozgrywa się w mistycznej sferze Grala, na Monsalvacie. Temat misterium został opracowany jako rodzaj kwintesencji idei mieszczących się w różnych wersjach legend o świętym Gralu, czarze napełnionej przez Józefa z Arymatei krwią Chrystusa. Gral znajduje się w „dalekim kraju”, w świątyni na górze Monsalvat (dzikiej górze) i strzeżony jest przez kapłanów-rycerzy. Porzucili oni świat i żyjąc opromienieni łaskami świętej czary, poświęcili się cnocie i świętobliwości, wspomaganiu uciśnionych i prześladowanych. Czara Grala darzy ich mistycznym pokarmem i zaprawia męstwem do rycerskich czynów. Akcja dramatu opowiada o nieszczęściu, jakie zdarzyło się w bractwie świętego Grala.
W sferze ideowej „Parsifal” głosi współczucie dla cierpienia drugich i wyrzeczenie się zmysłowej szczęśliwości dla celu zbawienia. Od strony artystycznej jest wcieleniem wagnerowskiej koncepcji totalnego dzieła sztuki (Gesamtkunstwerk) i ostateczną konsekwencją przewodnich haseł idei dramatu muzycznego. Nieustanna modulacyjność i dysonansowość tej muzyki powoduje, że podobnie jak wstęp do „Tristana i Izoldy” staje się ona przykładem najwyższego stopnia ewolucji Wagnera w zakresie języka harmonicznego. Podjęta tematyka misterium spowodowała, że kompozytor położył nacisk na ideowe przedstawienie eposu. Dlatego większość scen nie tyle rozwija akcję dramatyczną, co ją przedstawia w postaci rozbudowanych monologów i dialogów.
Narodowa Orkiestra Polskiego Radia w Katowicach pełni rolę ambasadora kulturalnego reprezentującego kraj na międzynarodowej scenie artystycznej. Zespół współpracował z gronem największych kompozytorów drugiej połowy XX wieku – Witoldem Lutosławskim, Henrykiem Mikołajem Góreckim i Krzysztofem Pendereckim – prezentując pierwsze wykonania ich dzieł. We wrześniu 2012 funkcję dyrektora artystycznego i I dyrygenta NOSPR objął Alexander Liebreich. Oprócz nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia orkiestra zrealizowała ponad 200 płyt CD dla wielu renomowanych wytwórni. Za dokonania fonograficzne zespół wyróżniony został licznymi nagrodami, m.in. Diapason d’Or i Grand Prix du Disque, Cannes Classical Award, MIDEM Classical Award. Orkiestra występowała niemal we wszystkich krajach Europy, w obu Amerykach i w Azji. W październiku 2014 roku NOSPR zainaugurowała sezon w nowej siedzibie. W sezonie 2015/16 orkiestra obchodzi jubileusz 80-lecia swojego istnienia.
W partiach solowych usłyszymy takich śpiewaków, jak Michael Weinius (Parsifal) – tenor, Yvonne Naef (Kundry) – sopran, Tomasz Konieczny (Amfortas) – baryton, Frank van Hove (Gurnemanz) – bas, Andreas Hörl (Titurel) – bas, Jaco Venter (Klingsor) – baryton.
Koncert odbędzie się w czwartek, 24 marca, w Filharmonii Narodowej, o godz. 19.30.

VI Festiwal romantycznych kompozycji

Następny