Zbiór omówień utworów i biogramów w opracowaniu muzykologów, autorytetów z dziedziny kultury i sztuki. Jeżeli chcą Państwo wykorzystać poniższe treści prosimy o kontakt marta@beethoven.org.pl

Janáček Leoš

Leoš Janáček
(3 VII Hukvaldy – 12 VII 1928 Morawska Ostrava)

Najwybitniejszy obok Dworzaka i Smetany kompozytor czeski. Uczył się w konserwatorium w Pradze, Lipsku i Wiedniu. W 1881 zakłada Brneńską Szkołę Organową. Jest autorem szeregu prac z teorii muzyki i etnografii muzycznej. Wiedzie skromne życie na prowincji aż do czasu wystawienia swojej opery Jenufa w Wiedniu w 1916 roku. Od tego czasu Janáček staje się kompozytorem o sławie międzynarodowej. W 1920 roku przenosi się do Pragi, gdzie w konserwatorium wykłada kompozycję. Mimo, że tworzył w dobie postromantycznej, jego muzyka nosi już znamiona XX wieku – stylu, który później uprawiali Bartok czy Szymanowski. Janáček inspirował się folklorem czeskim, prowadził też studia nad problematyką stosunku słowa do muzyki. W swoich kompozycjach wychodził poza tonalność, stosował ciekawą dynamikę, efekty kolorystyczne i oryginalne pomysły melodyczne. Ważniejsze kompozycje: rapsodia Taras Bulba (1917), poemat symfoniczny Blanicka ballada (1920), Sonata na skrzypce i fortepian (1921), Concertino na fortepian i 7 instrumentów dętych (1926); opery: Szarka (1887), Jenufa (1903), Katia Kabanowa (1921) Z domu umarłych (1928); wokalne kantata Amarus na głos solowy, chór i orkiestrę (1914), Wielka Ewangelia na głosy solowe, chór i orkiestrę (1914); utwory organowe, fortepianowe, pieśni.