V Festiwal romantycznych kompozycji dzień 4

Józef Nowakowski (1800-1865) był utalentowanym uczniem Elsnera, który w czasach nauki w konserwatorium (1821-1826) odnosił pierwsze sukcesy kompozytorskie. Przyjaźnił się z Chopinem, dzięki któremu poznał Roberta Schumanna (1836) i wydał w Lipsku jemu zadedykowany zbiór 12 Etiud fortepianowych (1847). Jako kompozytor i pianista wielokrotnie podróżował do Niemiec i Francji. Od lat 40-tych był cenionym w Warszawie pedagogiem fortepianu.

Różnorodna twórczość kompozytora obejmuje utwory symfoniczne, kameralne, pieśni i utwory fortepianowe, stanowiące najbardziej liczną grupę dzieł. Stylistycznie przynależą one do wczesnoromantycznego języka muzycznego. Często spotykamy w nich ludowe lub narodowe wątki melodyczne, w niektórych dochodzi do głosu styl brillante. Doskonałym przykładem takiego utworu jest Duo na skrzypce i fortepian, skomponowane w 1841 roku i zadedykowane sławnemu polskiemu skrzypkowi, Karolowi Lipińskiemu. Rozbudowana forma utworu składa się z czterech części (wstępu, tematu Andantino z 5 wariacjami, części wolnej – Andante maestoso i finału – Allegro ma non troppo), przechodzących w siebie na sposób attaca. Dążenie do formalnego scalenia utworu podkreślone zostało ponadto przez integrację materiału tematycznego. Wirtuozowską partię skrzypiec wspiera wymagająca i efektowna partia fortepianu.

Zapomniane przez długie lata Duo jest przykładem utworu, który swoimi muzycznymi walorami w pełni zasługuje na ponowne „życie” w repertuarze estradowym. Na dzisiejszym koncercie wykonane zostanie przez skrzypaczkę Aleksandrę Kuls i pianistkę Agnieszkę Zahaczewską-Książek. W programie ich koncertu usłyszymy również ostatnią z trzech sonat skrzypcowych op. 10 (1798) Józefa Elsnera, Romance sans Paroles et Rondo élégant op. 9 skomponowany w 1852 roku przez 17-letniego Henryka Wieniawskiego oraz inspirowane wirtuozerią czeskiego skrzypka Josefa Slavika Rondo h-moll (1826) Franciszka Schuberta.